Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ

“Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ (tu dưỡng bản thân trước, quản lý gia đình sau, tiếp theo cai trị đất nước, cuối cùng khiến cho thiên hạ thái bình)” có xuất xứ từ Đại học, ý chỉ lấy sự tu dưỡng bản thân làm nền tảng, trước hết quản lý gia đình mình cho tốt đẹp, sau đó thực hiện nhân chính và đức trị để cai trị đất nước cho có kỷ cương, phép nước rồi tiến tới vỗ yên và trị vì trăm họ, cuối cùng khiến cho thiên hạ thái bình. Trong quá trình mở rộng từng cấp độ, đức tính và sự tu dưỡng của cá nhân gắn kết chặt chẽ với hoài bão ở các cấp độ khác nhau. Đây là mệnh đề quan trọng về triết học và hoài bão chính trị của Nho gia thời cổ đại, cũng là sự khái quát về “đại học chi đạo (đạo của đại học)”, đã thể hiện quan niệm chính trị đạo đức tiến dần từng bước từ cá nhân đến gia đình, rồi đến đất nước, cuối cùng là đến thiên hạ của tư tưởng Nho gia.

Leave a Comment