Kinh Trập

Tiết Kinh Trập – 惊蛰( jīng zhé )(05-06/03) thuộc tiết khí mùa Xuân, thứ 3 sau tiết Vũ Thủy và trước tiết Xuân Phân. Khi Mặt Trời ở vào kinh độ 345.

Các loài côn trùng không ăn không uống bất động, ngủ đông dưới đất, gọi là “Trập”, tới thời điểm tiết trời ấm, những tiếng sấm xuân như một tiếng báo thức của trời đất xuất hiện, làm vạn vật bừng tỉnh, xưng là “Kinh”. Vì thế, Kinh Trập có nghĩa là sự tỉnh giấc của các loài công trùng sâu bọ sau một thời gian dài, chuyển tới mùa sinh sôi nảy nở. Vậy nên, tiết Kinh Trập còn hay gọi là tiết sâu nở.

Sấm xuân là điềm báo đáng chú ý nhất trong tiết Kinh trập. Theo một đúc kết của người xưa: “Nếu sấm sét của mùa xuân đến trước thời điểm tiết Kinh trập thức tỉnh côn trùng, thì năm đó thời tiết sẽ bất thường”.

Tiết Kinh Trập đánh dấu mốc quan trọng trong chu kỳ sinh học hàng năm, thời kỳ dương khí tươi mát, động vật thay lông đổi xác, thực vật ươm mầm nảy chồi, cảnh xuân tươi tốt, nên có ý nghĩa đặc biệt với người nông dân.

Ngoài thiên nhiên cá sẽ bơi từ vùng nước sâu đến vùng nước nông để kiếm thức ăn và sinh sản, các côn trùng, sâu bọ sẽ tỉnh giấc để kiếm ăn, rắn cũng sẽ thức dậy và bắt đầu săn mồi. Thời cổ đại có câu: Vạn vật xuất tự chấn, tức chấn động là điểm khởi đầu cho mọi thứ và tiết Kinh Trập chính là điểm chấn của đầu năm, là thời điểm dương khí thịnh hơn, mọi người cần ăn nhiều đồ mát để tránh bị nóng, giúp cân bằng cơ thể.

Xuân Phân

Tiết Xuân phân thuộc các tiết khí mùa xuân trong 24 tiết khí. Theo dương lịch, tiết Xuân phân bắt đầu từ ngày 20/3 (hoặc 21/3) – ngay khi kết thúc tiết Kinh trập. Kết thúc vào 3/4 (hoặc 4/4) và sau đó chuyển sang tiết Thanh minh. Vào thời điểm này, mặt trời ở vị trí gần xích đạo nhất.

Thanh Minh

Thanh minh là tiết khí thứ 05 trong 24 tiết khí, tiết thanh minh bắt đầu vào khoảng ngày 4 hoặc ngày 5 tháng 4 (dương lịch) hàng năm, khi mặt trời di chuyển đến đường hoàng kinh 15°.

Thanh là khí trong, minh là sáng sửa. Tiết thanh minh nghĩa là khi trời mát mẻ quang đãng.

Cốc Vũ

Tiết khí thứ 6 trong 24 tiết khí, Cốc Vũ bắt đầu vào khoảng ngày 20 hoặc ngày 21 tháng 4 dương lịch.

“Cốc” trong từ hạt ngũ cốc, “Vũ” nghĩa là mưa.
Báo hiệu đã đến cuối xuân, những cơn mưa này tốt cho các loại cây cối đặc biệt là cây ngũ cốc(khác với mưa của tiết Vũ thủy như những hạt bụi li ti hoặc hạt bột)

Sương Giáng

Sương giáng là tiết khí thứ 18 trong 24 tiết khí, là tiết khí cuối cùng của mùa thu. Bắt đầu vào khoảng ngày 23 hoặc ngày 24 tháng 10 (dương lịch), khi Mặt Trời di chuyển đến đường hoàng kinh 210°. Sách Nguyệt lệnh thất thập nhị hậu tập giải viết: “Sương giáng là tiết trong tháng chín, khí … [xem thêm]

Hàn Lộ

Hàn lộ là tiết khí thứ 17 trong 24 tiết khí. Tiết hàn lộ bắt đầu vào khoảng ngày 8 hoặc ngày 9 tháng 10 (dương lịch), khi Mặt Trời di chuyển đến đường hoàng kinh 195°. Lúc này nhiệt độ còn thấp hơn so với tiết bạch lộ, sương mai nhiều hơn, những giọt sương trong suốt, tinh khiết … [xem thêm]

Trung Thu

Tiết khí thứ 16 trong 24 tiết khí, Thu Phân là một trong tám tiết khí quan trọng nhất, biểu thị sự thay đổi mùa, là bước chuyển phân định rõ bốn mùa trong một năm. Bắt đầu vào khoảng ngày 23 hoặc ngày 24 tháng 9 dương lịch, khi Mặt Trời di chuyển đến đường hoàng kinh 180°. “Tiết … [xem thêm]